Merhabalar bu yazımızda özellikle uçuş simülasyonlarında IVAO, VATSIM, POSCON gibi çevrimiçi ağlarda uçanlar için uçuş planı doldururken bazen kafa karışıklığına sebebiyet veren bir duruma değineceğiz. Bazen uçuş planı formunun ekipmanlar ile alakalı bölümünü doldurmak karmaşık olabiliyor çünkü uçağımıza göre ekipmanlar değişiyor ve uçurduğumuz uçakta da hangi ekipmanların olduğunu kestiremeyebiliyoruz. Biz de bu yüzden PMDG 737 NGX, NGXu veya NG3’e göre uçuş planı formunun (FPL) nasıl doldurulması gerektiğini açıklayacağız. İyi okumalar.
Burada bahsedilen bütün kaynakları İbo Hocamız Havacılık Kütüphanesi’nde bulabilirsiniz.
Örnek ICAO Uçuş Planı (FPL) Formu:
ICAO Doc 4444 6th Ed. Amend. 11
Biz burada Madde 10 (Equipment) bölümü kodlarına ve Madde 18’in (Other Information) uçak ekipmanlarıyla alakalı etiketlerine bakacağız. Diğer kısımlar ağırlıklı olarak uçuşun rota aşamasıyla alakalı.
Başlamadan önce uçuş planını doldururken kullanılacak kodların bir kısmını hatırlatma amacıyla paylaşacağız. Ayrıntılı FPL doldurma bu yazının konusu değildir.
Madde 10 – Ekipman Kodları:
ICAO Doc 4444 6th Ed. Amend. 11
Madde 10 – Transponder Kodları:
ICAO Doc 4444 6th Ed. Amend. 11
Madde 18 – PBN Kodları:
ICAO Doc 4444 6th Ed. Amend. 11
PMDG 737 NGX / NGXu / NG3’ün uçuş planını doldururken dikkate alınması gereken özellikleri:
- *GBAS / GLS opsiyon. *PMDG 737 NG3’e son güncellemelerle eklendi, donanımsal olarak var, henüz işlevsel değil.
- *SBAS / LPV bulunmuyor,
- *GNSS var,
- *Ataletsel Seyrüsefer mevcut,
- *LORAN-C bulunmuyor,
- *VOR var,
- *DME var,
- *ADF var,
- *TACAN bulunmuyor,
- *MLS bulunmuyor,
- *ILS var,
- *UHF telsiz bulunmuyor,
- *VHF telsiz var,
- *VHF 8.33 kHz ayrım NG3’de mevcut diğerlerinde mevcut değil.,
- *HF telsiz var,
- *RVSM kabiliyeti mevcut,
- *MNPS kabiliyeti mevcut. RNAV/PBN Kabiliyeti:
- Tüm sensörler ile bütün RNAV ve RNP kabiliyetleri mevcut.
>RNP-AR yapılabilir.
>VNAV barometrik.
>Radius to Fix (RF) dönüşlü bacak özelliği mevcut değil. - Transponder Kabiliyeti: >ADS-B mevcut değil.
>Mode S mevcut, ID raporlama ve Enchanced Surveillance mevcut kabul edebiliriz.
>TCAS sürümü: 7.0 - Datalink Kabiliyeti:
>SATCOM bulunmuyor (Ayarlardaki SATCOM seçeneği sadece görsel bir özellik),
>SATVOICE mevcut değil,
>ADS-C mevcut değil. 737’de 2 şekilde ACARS bulunur. - ACARS:
1- Basit Acars: OOOI olayları ve bazı temel raporlama ve uçuş ve hava verisi alma.
2- NavLink Acars: Fcom’da NavLink Acars diye geçer. FANS uyumlu ve Hemen hemen her Acars/Cpdlc özelliğini sağlayabilir. PMDG 737 NGXu ve NG3’de normal ACARS var, NavLink ACARS bulunmuyor. O yüzden uçuş planına E1 ve E2 gireceğiz PMDG 737 NGX’de ACARS bulunmuyor.
Bu bilgiler doğrultusunda uçuş planımızı dolduralım:
PMDG 737 NG3 GBAS/GLS var, Fail-Operational Autoland (ICAO/EASA):
- Madde 10:
SADE1E2FGHIRWXY/H
- Remarks:
PER/C NAV/GBAS PBN/A1B1C1D1L1O1S2T2 RVR/75 REG/TCIBO SEL/ABCD CODE/4B8765 RMK/TCAS EQUIPPED
PMDG 737 NG3 – GBAS/GLS var, Fail-Passive Autoland (ICAO/EASA):
- Madde 10:
SADE1E2FGHIRWXY/H
- Remarks:
PER/C NAV/GBAS PBN/A1B1C1D1L1O1S2T2 RVR/175 REG/TCIBO SEL/ABCD CODE/4B8765 RMK/TCAS EQUIPPED
PMDG 737 NG3 – GBAS/GLS yok, Fail-Operational Autoland (ICAO/EASA):
- Madde 10:
SDE1E2FGHIRWXY/H
- Remarks:
PER/C PBN/A1B1C1D1L1O1S2T2 RVR/75 REG/TCIBO SEL/ABCD CODE/4B8765 RMK/TCAS EQUIPPED
PMDG 737 NG3 – GBAS/GLS yok, Fail-Operational Autoland (ICAO/EASA):
- Madde 10:
SDE1E2FGHIRWXY/H
- Remarks:
PER/C PBN/A1B1C1D1L1O1S2T2 RVR/75 REG/TCIBO SEL/ABCD CODE/4B8765 RMK/TCAS EQUIPPED
PMDG 737 NGXu – Fail-Passive Autoland (ICAO/EASA):
- Madde 10:
SDE1E2FGHIRWX/H
- Remarks:
PER/C PBN/A1B1C1D1L1O1S2T2 RVR/175 REG/TCIBO SEL/ABCD CODE/4B8765 RMK/TCAS EQUIPPED
PMDG 737 NGXu – Fail-Passive Autoland (ICAO/EASA):
- Madde 10:
SDE1E2FGHIRWX/H
- Remarks:
PER/C PBN/A1B1C1D1L1O1S2T2 RVR/175 REG/TCIBO SEL/ABCD CODE/4B8765 RMK/TCAS EQUIPPED
PMDG 737 NGX – Fail-Operational Autoland (ICAO/EASA):
- Madde
10:
SDFGHIRWX/H
- Remarks:
PER/C PBN/A1B1C1D1L1O1S2T2 RVR/75 REG/TCIBO SEL/ABCD CODE/4B8765 RMK/TCAS EQUIPPED
PMDG 737 NGX – Fail-Passive Autoland (ICAO/EASA):
- Madde 10:
SDFGHIRWX/H
- Remarks:
PER/C PBN/A1B1C1D1L1O1S2T2 RVR/175 REG/TCIBO SEL/ABCD CODE/4B8765 RMK/TCAS EQUIPPED
Notlar:
- Burada belirtilen Remark’a yazılacak girdiler uçakla alakalı olan kısımlardır. Ayrıyeten yazılması gereken şeyler varsa onları yazmayı ihmal etmeyiniz.
- PER/ kısmına uçağın yaklaşma kategorisi yani uçağın sertifiye edilen azami iniş ağırlığındaki (MLW) VREF değerine göre belirlenmiş kategori yazılır. Sertifiyeli olunan ve uygulanan hız kategorileri farklı kavramlardır. Uçağın sertifiyeli yaklaşma kategorisi tekdir ve sürekli değişmez, sadece sertifiye edilen MLW değiştirilirse değişir. Mevcut yaklaşma kategorisi ise iniş hızına göre üst kategoriye taşabilir. 737NG serisi genelde kategori C olup bazı modeller veya sertifiye edilen MLW değerine kategori D olabilirler. Kategori değerleri için son kısma bakınız.
- RVR/ kısmına yazılacak metre cinsinden RVR değeri minimum RVR değeri olup, uçak ekipmanına bağlı olarak uygulanan havacılık otoritesinin kurallarına göre değişmektedir. Burada yazılan değerler ICAO All Weather Ops ve EASA Air Ops’a göre verilmiştir. Ayrıntılı bilgi için aşağıdaki mesajlara bakınız. RVR/ etiketi doc 7030 yerel ek prosedürler’e göre EUR bölgesinde yazılmaktadır. Diğer bölgelerde farklılıklar olabilir.
- REG/ kısmına girilecek kuyruk numarası boşluksuz ve arada tire (-) olmadan yazılmalı.
- SEL/ 4 haneli selcal kodu boşluksuz ve arada tire olmadan girilmeli.
- CODE/ kısmı Mode S ICAO 24 bit kodudur. Hexdecimal olarak 6 basamaklı şekilde girilmelidir.
- RMK/TCAS EQUIPPED zorunlu değil. Ek bilgilendirme amacıyla yazdık. Genelde TCAS, TCAS EQUIPPED vb. yazılır.
Gerçek bir uçağın Kuyruk Numarası, Selcal Kodu, Mode S ICAO 24 bit adresini bu siteden sorgulayabilirsiniz: http://www.airframes.org/
Hayali uçağınız için dolduruyorsanız hayali selcal kodunuzu 8 ) Uçaktaki Telsiz Sistemleri’nde anlatılan harf sırasına uyarak uydurabilir ve ICAO 24 bit adresini de ilk harfleri ülke kodunuz olmak üzere diğer basamakları kendiniz uydurabilirsiniz.
Ülkelere göre ICAO 24 bit adresi kodlarının aralıkları:
http://www.aerotransport.org/html/ICAO_hex_decode.html
Minimum RVR Değerini Belirleyelim:
Bu değer, uçak ekipmanı ve sertifikasyonu, pilot sertifikasyonu ve uygulanan kurallara göre değişiklik gösterebilir. (ICAO-FAA-EASA-NATO kriterleri, yerel kurallar, havayolu prosedürleri) Biz PMDG 737’nin ekipmanlarına göre ikisi değerler benzer olduğundan ICAO AWO ve EASA Air Ops’a göre değerler verelim.
ICAO All Weather Ops – EASA Air Ops – US TERPS Minimum değerlerini bu tabloda bir arada bulabilirsiniz:
Jeppesen Airway Manual – Air Traffic Control
PMDG 737’deki opsiyon ekipmanların varlığına göre değerler: (ICAO/EASA)
>Fail Passive Autoland (CATIIIA): Rollout özelliği bulunmadığı için 175m, Remark kısmına RVR/175
>Fail Operational Autoland (CATIIIB): 75m, Remark kısmına RVR/75
*PMDG 737’de bulunan Rockwell Collins HGS-4000 HUD Sistemi opsiyon olarak inişte rollout rehberliğine sahiptir fakat bu seçenek PMDG 737’de bulunmuyor. Bu yüzden HUD sistemi autoland yerine veya autoland sonrası kullanılması durumunda CATIIIA’da RVR’yi 150’ye düşürmez. Hud tek başına CATIIIA rolloutsuz olarak düşünülebilir.
*PMDG’de HUD’un LVTO düşük görüşlü kalkış rollout rehberliği mevcuttur inişte Rollout’u yoktur ikisi farklı şeyler.
737 İniş Ağırlığı Seçenklerine Göre Yaklaşma Kategorileri:
ICAO/FAA ya göre yaklaşma kategorisi sertifiye edilen MLW değerindeki Vat (=VREF) (Flap 40) değerine göre belirlenmektedir. Bu değerlerin belirtildiği bir belgeye sahip olmadığımız için MLW değerlerine göre VREF’leri hesaplayıp biz kendimiz kategorilendirdik.
Boeing 737 TBC FCTM
Modellere göre kategoriler:
- 737-600 737-700 serisi: C
- 737-800 737-800W 65317 Kg MLW: C
- 737-800 737-800W 65770 Kg 66360 Kg MLW: D
- 737-800WSFP 65317 Kg 65770Kg 66360 Kg MLW: C
- 737-900 737-900ERW 66360 Kg MLW: C
- 737-900 737-900ERW 66814 Kg MLW: C
- 737-900ERW 69082 Kg 71350 Kg MLW: D
Not: Elimizdeki dokümanlar tam olmadığı için bu bulduğumuz değerler nereye dayanıyor: Sayılan modellerin VREF değerlerine FCOM PI veya OPT den bakıldı. Sonucu 141 kts çıkanları da kategori C saydık aksi halde çoğu model kategori D oluyordu.
Ağırlık değerleri için nerelere bakıldı:
800 66360 değeri > Tip sertifikaları (800 için azami değer), AFM, Havayolu FCOM Limitations.
800 65317 değeri > AFM, TBC FCOM Limitations.
900 66360 değeri > TBC FCOM Limitations.
900 66814 değeri > tip sertifikaları (900 için azami değer)
900ERW 71350 değeri > Tip sertifikaları (900ER için azami değer)
900ERW 69082 değeri > havayolu FCOM Limitations.
800 65770 değeri > havayolu FCOM Limitations.
Yazar Hakkında
