Aletli Yaklaşma Prosedürü Chartı İsimlendirmesi ve Harflendirme

İçindekiler:

Görüntülenme: 79

ICAO PANS-OPS:

Yaklaşma prosedrülerinin chart tanımlaması:

Bazı yaklaşma prosedürlerinin chart tanımlaması: _{ICAO PANS-OPS vol I}

Yaklaşma tipleri için şu yazımıza bakabilirsiniz: XXXXX

Yaklaşma prosedürü chartlarının tanımlanması ve harflendirilmesi:

Prosedürler için chart tanımlaması, ilgili prosedürde son yaklaşmada yanal kılavuzluk sağlayan seyrüsefer yardımcısının ismini içerir. Piste yapılan helikopter yaklaşmalarında da bu durum geçerlidir. Örnek: _{ICAO PANS-OPS vol I 5.1.1, 5.1.2}

ILS RWY 27L
VOR RWY 24
LOC RWY 06
GLS RWY 27L

Helikopter PinS yaklaşmaları, son yaklaşma rehberliği sağlayan seyrüsefer yardımcısı isminden sonra FAS soğrultusu veya radyal derecesi ile tanımlanır. Örnek: _{ICAO PANS-OPS vol I 5.1.3}

RNP 310

Eğer son yaklaşma yanal kılavuzluğu için iki seyrüsefer yardımcısı kullanılırsa, chart tanımlaması sadece son kullanılan seyrüsefer yardımcısının ismini içerir. Örnek: _{ICAO PANS-OPS vol I 5.1.4}

Mesela NDB FAF için ve VOR 06 pistine son yaklaşmada kullanılan son seyrüsefer yardımcısıysa tanımlama VOR RWY 06 şeklinde yapılır
Mesela VOR initial yaklaşma için kullanılıp ardından 24 pistine NDB ile son yaklaşma yapılıyorsa tanımlama NDB RWY 24 şeklinde yapılır.

Eğer aynı chartta birden fazla yaklaşma prosedürü tarif edilmişse her iki yaklaşma prosedürünün de son yaklaşmada yanal kılavuzluk sağlayan seyrüsefer yardımcılarının isimleri birbirlerinden “or” kelimesi ile ayrılarak verilir. Üçten fazla tip yaklaşma prosedürü aynı chartta bulunmamalıdır. Örnek: _{ICAO PANS-OPS vol I 5.1.5}

ILS or NDB RWY 35L
ILS or LOC RWY 27L

Eğer aynı pist için birden fazla yaklaşma prosedürü seyrüsefer yardımcısı tipiyle ayrıştırılamıyorsa, seyrüsefer yardımcısının isminin ardından “Z” harfinden başlayarak alfabetik olarak geriye doğru harflendirme yapılır. Örnek: _{ICAO PANS-OPS vol I 5.1.6}

VOR Z RWY 20
VOR Y RWY 20

Eğer kategori II veya III minimaları charta dahil edildiyse, başlık bu bilgiyi içerir. Örnek: _{ICAO PANS-OPS vol I 5.2}

ILS RWY 27L CAT II
MLS RWY 27L CAT II & III

Eğer chart sadece circling minimalarına sahipse chart, son yaklaşma rehberliği sağlayan son seyrüsefer yardımcısının isminin ardından “A” harfinden başlanarak harflendirme yapılarak tanımlanır. Örnek: _{ICAO PANS-OPS vol I 5.3.1}

VOR-A

Eğer birden fazla sadece circling minimalarına sahip yaklaşmalar mevcutsa, her circling yaklaşması için ayrı harf kullanılır. Kullanılan harfler aynı havaalanında veya aynı şehirdeki meydanlarda tekrardan kullanılmaz. Örnek: _{PANS-OPS vol I 5.3.2}

VOR-A
VOR-B
NDB-C

Tur prosedürünün aletli uçuş kuralları (IFR) kısmı aynı ise ancak aynı prosedür için farklı tur rotaları varsa, yalnızca bir prosedür ilan edilecek ve farklı tur prosedürleri prosedür tablosunda gösterilecektir. _{PANS-OPS vol I 5.3.3}

US TERPS (FAA):

Straight-in yaklaşma prosedürleri:

Tanımlama, aşağıdaki öğeleri (eğer geçerliyse) aşağıdaki sırayla içerir:

a. Seyrüsefer sistemi:

İlk öğe, son yaklaşma segmentinde yanal seyrüsefer rehberliği sağlamak için kullanılan seyrüsefer sistemidir. [Ve bazı durumlarda alan seyrüseferi (RNAV) ile alakalı ek.]

RNAV harici:

Örneğin, ASR, PAR, NDB, VOR, TACAN, LOC, LDA, ILS gibi ilgili yer tabalı seyrüsefer sisteminin kısaltması. Localizer back course prosedürleri için “LOC BC”.
Örnek: ASR RWY 17, ILS RWY 17, LOC RWY 27, LOC BC RWY 31

RNAV:

LNAV , LP, LNAV/VNAV, LPV minimalarına sahip prosedürler içim “RNAV (GPS)”
RNP-AR prosedürleri için RNAV (RNP)
GLS prosedürleri için GLS
Örnek: RNAV (GPS) RWY 17, RNAV (RNP) RWY 17, GLS RWY 17

b. HI:

Yüksek irtifa yaklaşımlarında, seyrüsefer sisteminin önüne “HI-” koyulur. Bu ön ek, birden fazla prosedür aynı pist için aynı seyrüsefer rehberliğini kullandığında alfabetik bir son ek kullanma gerekliliğini ortadan kaldırmaz. Örnek:

HI-TACAN RWY 31, HI-ILS X RWY 13

c. Precision runway monitor (PRM):

Bu öğe, Simultaneous Offset Instrument Approach (SOIA) operasyonları dahil olmak üzere yakın mesafeli paralel yaklaşma operasyonları kullanılan ILS, GLS, RNAV (GPS) ve LDA prosedürleri için geçerlidir. Yakın mesafeli paralel operasyonları desteklemek için ATC tarafından talep edildiğinde seyrüsefer sistemini (ve varsa RNAV ekini) takip eden “PRM” ekleyin. Örnek:

ILS PRM RWY 35L, RNAV (GPS) PRM RWY 35L, LDA PRM RWY 28R, GLS PRM RWY 17

d. Alfabetik harflendirme:

Aynı piste yönelik birden fazla prosedür, son yaklaşma segmentinde yanal kılavuzluk için aynı tip seyrüsefer sistemini kullandığında, “S” ila “Z” harflerini kullanılarak tekrar etmeyen bir alfabetik ek eklenerek her prosedür ayrıştırılır. Ekler normalde “Z” ile başlayan ters sırada atanır, ancak operasyonel ihtiyaçları karşılamak için gerektiği gibi atanabilir. (örneğin, “Z” eki atanan bir havaalanındaki tüm RNAV (RNP) yaklaşmalarına, “Y” eki tüm RNAV (GPS) yaklaşmalarına, vb.) Örnek:

ILS Z RWY 17, ILS Y RWY 17, COPTER ILS X RWY 17

Bazı durumlar:

“V”, eş zamanlı yakınsama operasyonlarını desteklemek üzere belirlenen ILS, RNAV ve GLS prosedürleri için ayrılmıştır.
Cat I ILS, Special Authorization (SA) Cat I ILS, Cat II ILS, SA Cat II ILS, Cat III ILS yaklaşmaları, aynı piste aynı yolları, irtifaları (iniş minimaları hariç) ve pas geçme prosedürlerini kullansalar bile birbirinin kopyası olarak kabul edilmez ve ayrı alfabetik ekler gerektirmez. Örneğin, “ILS RWY 16R” veya “ILS RWY 16R (SA CAT I)” için herhangi bir ek gerekmez, ancak CAT I ILS’nin bir eki varsa, aynı ek SA ILS’de de olmalı, örneğin, “ILS Y RWY 16R” ve “ILS Y RWY 16R (SA CAT I).”
RNAV (GPS) ve RNAV (RNP). Aynı piste bu tür iki veya daha fazla prosedür olduğunda, başlığında “RNAV” geçen her prosedür için alfabetik ekler gereklidir.
Örnekler: RNAV (GPS) Z RWY 28L, RNAV (GPS) Y RWY 28L, RNAV (RNP) X RWY 28L Yüksek irtifa prosedürleri ve aynı piste aynı son yaklaşma kılavuzluğunu kullanan diğer prosedürler, tüm yollar ve irtifalar aynı olmadıkça bir ek gerektirir. Örneğin, yüksek irtifa ILS “HI-ILS Z RWY 32” ve düşük irtifa ILS “ILS Y RWY 32” olarak adlandırılır.

e. Pist numarası:

FAC’ın hizalı olduğu veya straight-in minimalarının bulunduğu ilgili pistin numarası RWY ekinden sonra belirtilir. Örnek:

ILS RWY 17, RNAV (GPS) RWY 18L, HI-TACAN Y RWY 13. Eğer yaklaşmaların straight-in hizalanma kriterleri birden fazla pist ile uyuşuyorsa VOR RWY 14L/R, VOR RWY 5/7.

f. PinS

PinS prosedürlerinde, seyrüsefer cihazından sonra son yaklaşma coursesi belirtilir. IFR heliportlar için olan prosedürler de PinS’deki isimlendirmeyi kullanır.

ILS OR LOC 353, RNAV (GPS) 025, COPTER RNAV (GPS) 247, VOR 221, COPTER VOR 243

Circling yaklaşma prosedürleri:

a. İlk öğe, ilgili seyrüsefer sistemidir.

b. Alfabetik ek:

İlk yaklaşma “A” harfini alır. Sadece “A”dan “H” ye kadar (H dahil) harfler kullanılabilir.
Prosedürler farklı seyrüsefer sistemlerini kullansa bile, aynı havaalanında birden fazla circling prosedürünün olduğu durumlarda alfabetik ek tekrarlanmaz; ek prosedürler oluşturulursa, sırayla alfabetik olarak tanımlanmalıdırlar. Revize edilmiş bir yaklaşma prosedürü orijinal tanımlamasını kullanacaktır. Örnekler: NDB-A, VOR-B, LDA-C
Alfabetik ek, havaalanı adı/seyrüsefer sistemi ne olursa olsun, aynı eyalette aynı şehir adlarına sahip havalimanlarında tekrarlanmamalıdır.

Yaklaşma prosedürünün ortak chartta bulunması:

Ortak rotaları, fixleri, fix irtifalarını ve pas geçme talimatlarını paylaşıyorlarsa, bir VOR yaklaşması bir TACAN yaklaşmasıyla birleştirilebilir. Bir ILS yaklaşması, ortak yolları, pas geçme talimatlarını, fixleri ve fix irtifalarını (precise final approach fix (PFAF), missed approach point (MAP) ve herhangi bir final segment step down fixleri hariç) paylaşıyorlarsa bir LOC yaklaşması ile birleştirilebilir. Bu durumda araya “or” konur. Örnek:

ILS or LOC RWY 36L, VOR or TACAN RWY 31, ILS Z or LOC Z RWY 18, ILS Z or LOC RWY 36, ILS Z or LOC Y RWY 28, VOR or TACAN-A

FAR Part 97 dışı yaklaşma prosedürlerinin isimlendirilmesi:

Straight-in yaklaşmalar “M, N, P, Q” harflerini, sadece circling yaklaşmalar “J, K” harflerini kullanır.
Aynı havaalanı için birden fazla Part 97 dışı yaklaşma varsa harf ekleri tekrarlanmaz.
Prosedürler farklı seyrüsefer sistemlerini kullansa bile, aynı havaalanında birden fazla Part 97 dışı yaklaşma prosedürünün olduğu durumlarda alfabetik ek tekrarlanmaz; ek prosedürler oluşturulmuşsa, sırayla alfabetik olarak tanımlanmalıdırlar. Revize edilmiş bir yaklaşma prosedürü orijinal tanımlamasını kullanacaktır.
Alfabetik ek, havaalanı adı/seyrüsefer sistemine bakılmaksızın, aynı eyalette aynı şehir adlarına sahip havalimanlarında tekrarlanmaz.
Örnekler: ILS M or LOC M RWY 36L, VOR N RWY 31, NDB-J

_{US TERPS 1-11, 1-12, 1-13, 1-14}

Yazar Notları:

Neden bir pistin bir seyrüsefer yardımcısı ile alakalı birden fazla yaklaşma yayınlanır?

Bunun bir çok sebebi olabilir: Başka havaalanıyla veya aynı havaalanındaki pistlerin kullanım durumuna göre prosedürlerin yaklaşma veya pas geçme aşamalarının çakışma durumu, yaklaşmada ikincil olarak kullanılan seyrüsefer yardımcılarının farklı olması, saatlik veya mevsimlik uygulamalar vb. gibi sebeplerden ötürü farklı durumlar için farklı yaklaşmalar hazırlanmış olabilir. Bu tür durumlarda bu yazıda da anlatıldığı biçimde harflendirme yapılır.

Türkiye’de hangi harf ne zaman kullanılır?

Bunun pilotlar tarafından kullanılan yayınlara göre belirli bir sebebi olmayıp yine ihtiyaca göre seçiliyor olabilir. Farklı havalimanlarındaki ATIS kaydı ve kule konuşmalarından gözlemlediğimize göre genellikle “Z” yaklaşmaları kullanılıyor.